Externe Vertrouwenspersoon
Wat is een (externe) vertrouwenspersoon?
Een persoon die je in vertrouwen kunt spreken over een kwestie in je werk waar je mee zit, maar waarmee je niet terecht kunt bij je leidinggevende of je collega's. Mischien juist niet, omdat die kwestie hen betreft. Een persoon die extern is, dus niet onderdeel is van jouw organisatie. Een neutrale, onafhankelijke buitenstaander die er voor jou is, voor jouw kwestie, jouw verhaal.
Waarom een externe vertrouwenspersoon?
Waar mensen samenwerken gebeuren mooie dingen, maar soms ook minder mooie dingen. Individuen kunnen in de verdrukking raken, zich onheus bejegend voelen, verbaal of zelfs fysiek aangevallen worden. Elke werkgever/organisatie is volgens de Arbeidsomstandighedenwet verplicht om actief de veiligheid van haar werknemers te bevorderen en te beschermen. Middels beleid gericht op psycho-sociale arbeidsbelasting (het zogenaamde PSA-beleid) werkt de organisatie daaraan.
Ongewenste omgangsvormen
In de context van deze wetgeving is het sterk aanbevolen voor organisaties om een (externe) vertrouwenspersoon aan te stellen. De externe vertrouwenspersoon is niet in dienst van de opdrachtgevende organisatie, maar is een onafhankelijke professional die werkt voor diverse organisaties op basis van een individuele overeenkomst. Daarin is het doel en de werkwijze van de externe vertrouwenspersoon vastgelegd. De vertrouwenspersoon draagt bij aan de psycho-sociale veiligheid in organisaties door medewerkers (of andere direct betrokkenen) persoonlijk te ondersteunen.
Integriteit
Naast ongewenste omgangsvormen is integriteit een belangrijk domein in vertrouwenswerk. Het gaat dan over zaken als onzorgvuldig omgaan met wetten, regels en procedures, misbruik van bedrijfseigendommen, fraude of diefstal. Het kan heel klein zijn (geschenken aannemen waar dat niet gepast is), maar ook zaken die maatschappelijk schade kunnen berokkenen (zoals illegaal lozen van afvalstoffen of onzorgvuldig omgaan met privacy van cliënten). Die laatste zaken vallen onder de term 'misstanden' (er is een maatschappelijk belang aan de orde dat het organisatiebelang overstijgt).
Al sinds 2016 gold de Wet Huis voor Klokkenluiders die organisaties met meer dan 50 personeelsleden verplicht te beschikken over een klokkenluidersregeling. In die regeling wordt de procedure beschreven voor de (interne) melding en afhandeling van een 'vermoeden van een misstand' en de bescherming tegen benadeling van melders, de zogenaamde 'klokkenluiders'.
Vanaf 2022 is er de nieuwe Wet Bescherming Klokkenluiders, die geldt naast wet- en regelgeving specifiek voor diverse branches. Hierin wordt de scope van 'misstanden' uitgebreid naar Europese unie-regelgeving, en wordt ook de bescherming van benadeling van klokkenluiders versterkt en uitgebreid naar overige betrokkenen. De externe vertrouwenspersoon Integriteit begeleidt en ondersteunt melders van vermoedens van misstanden en integriteitsschendingen.
Samenwerkingspartners